Zapewne nie są Ci obce rozpoznawalne i słyszane marki takie jak: Big Star, Da Grasso, McDonald’s, Żabka, Telepizza czy Sphinx.
Są to nazwy największych franczyzodawców którzy oferują możliwość prowadzenia działalności gospodarczej pod ich nazwą w zamian za uiszczenie wymaganej opłaty.
Czym dokładnie jest franczyza? - to długoterminowe, odpłatne udzielenie franczyzobiorcy pozwolenia, licencji, zgody na oferowanie produktów bądź świadczenie usług na w imieniu franczyzodawcy, a także używanie jego nazwy handlowej, logo firmy, znaku towarowego oraz stosowania przyjętych przez franczyzodawcę cen produktów.
Poniżej zostaną przedstawione sytuacje które ukazują franczyzę z dwóch stron.
Jako biorcę franczyzy - przybliży nam historia Pana Nowaka, który planuje otworzyć sklep meblowy, oraz dawcę franczyzy - czyli Panią Kowalską, która zajmuje się wytwarzaniem i sprzedażą wyrobów jubilerskich.
Pan Nowak - chciałby otworzyć w swojej miejscowości salon meblowy jednak nie ma doświadczenia w tej branży i istnieje prawdopodobieństwo że asortyment który zakupi, oraz będzie sprzedawać nie znajdzie swoich odbiorców. W tej sytuacji powinien skorzystać z franczyzy. Dlaczego? Ponieważ salony meblowe, np. „Black Red White” - rozpoznawane są w całej Polsce przez co sprzedaż produktów tej marki nie wymaga dodatkowych środków pieniężnych które Pan Nowak musiałby wyłożyć na reklamę swojego salonu pod nazwą „Meble u Stefana”. W jego miejscowości jest kilka salonów meblowych które oferują przeciętny asortyment. Otwierając sklep pod zwykłą, nic nie mówiącą nazwą - Pan Nowak nie miałby szans wybić się wśród konkurencji.
Pani Kowalska - zajmuje się produkcją i sprzedażą wyrobów jubilerskich. Jest to firma rodzinna która miała swój początek w małym, przydomowym zakładzie. Z czasem asortyment firmy zaczął się powiększać i Pani Kowalska zdecydowała się otworzyć sklep jubilerski pod nazwą „Kolia”. Po kilku latach właścicielka otworzyła jeszcze dwa takie salony w innych miejscowościach. Sklepy posiadały charakterystyczne cechy: taki sam wystrój w każdym salonie oraz te same oferowane produkty. Z czasem firmy z całej Polski zaczęły zwracać się do właścicieli z prośbą o pozwolenie na sprzedaż jej wyrobów. Pani Kowalska nie mogła otworzyć większej liczby salonów ponieważ nadzorowanie produkcji i istniejących salonów zajmowało jej wiele czasu. Właścicielka wpadła na pomysł otworzenia sieci franczyzowej. Pomysł ten przyniósł jej wiele korzyści: marka stała się rozpoznawalna w całej Polsce a ona uzyskała dodatkowe źródło dochodu.
Taka forma biznesu, jak każda inna ma swoje zalety i wady, jednak tutaj trzeba je rozpatrywać pod kątem dwóch zaangażowanych stron - czyli, z punktu widzenia franczyzobiorcy oraz franczyzodawcy.
Zalety dla franczyzodawcy- zwiększenie punktów sprzedaży,
- stały dochód z opłaty franczyzowej,
- brak angażowania własnego kapitału,
- pozostanie właścicielem marki
Wady dla franczyzodawcy - franczyzobiorca może zepsuć wizerunek firmy, np. poprzez towary gorszej jakości,
- ryzyko wykorzystania know-how przez osoby postronne,
- kontrola biorców,
- przeprowadzenie szkoleń dla franczyzobiorców,
- franczyzobiorca z czasem może stać się konkurentem (sytuacja gdy nie zostanie przedłużona umowa franczyzowa,
- franczyzobiorca może zaniżyć wielkość sprzedaży aby uiszczać niższe opłaty franczyzowe.
Zalety dla franczyzobiorcy
- możliwość z korzystanie z wiedzy i doświadczenia franczyzodawcy, tzw. gotowy pomysł na biznes,
- większe szanse na zysk gdy oferuje produkty znanych marek,
- mniejsze ryzyko porażki.
Wady dla franczyzobiorcy- ponoszenie opłat franczyzowych,
- brak samodzielności i niezależności w prowadzeniu działalności,
- utrata możliwości kreowania własnej marki
Podsumowując…
na biznes na tzw. „własną rękę” - powinny decydować się te osoby, które nie lubią podporządkowywać się zewnętrznie narzuconym procedurom, oraz znalazły odpowiednią niszę rynkową. Reszta osób powinna skorzystać z możliwości schowania się pod parasol rozpoznawalnej marki franczyzowej, która na starcie da im szansę na szybszy rozwój.
Autor tekstu – doradca zawodowy MCIZ Siedlce