Dlaczego jedni ciągle narzekają na swoje życie, zwłaszcza na pracę, a inni, mimo ciągłych przeszkód do pokonania, są zadowoleni i uśmiechnięci?
Nastawienie do życia zależy głównie od cech charakterologicznych i temperamentu, niemniej jednak duży wpływ na postrzeganie przez nas rzeczywistości mają również wybrany zawód i wykonywana praca.
„Bez pracy nie ma kołaczy”... Zapewne znasz powyższe przysłowie, jak również inne: „Jak sobie pościelesz, tak się wyśpisz”, „Oszczędnością i pracą ludzie się bogacą” czy „Gdzie się z chęcią zejdzie praca, tam się hojnie trud opłaca”. Funkcjonujące we wszystkich kulturach przysłowia dotyczące pracy świadczą o tym, że jest ona niezmiernie ważna w naszym życiu: można wręcz stwierdzić, że je determinuje.
Co daje nam praca? Z pewnością nie tylko możliwość zarobku oraz utrzymania siebie i rodziny. Dzięki pracy możemy rozwijać swoje zainteresowania i doskonalić talenty. Praca może mobilizować nas do podejmowania różnych działań i przezwyciężania własnych ograniczeń. Jednak dzieje się tak jedynie wtedy, gdy spełnia ona nasze oczekiwania, odpowiada wykształceniu i predyspozycjom, a czas na nią poświęcony jest wyważony w stosunku do innych aktywności życiowych. Z tego względu podejmowanie decyzji dotyczących przyszłego zawodu i wykonywanej pracy jest procesem niezwykle ważnym.
Aby wybrać właściwy zawód (ścieżkę zawodową), warto najpierw odpowiedzieć sobie na następujące pytania:
• Kim jestem i jaką mam osobowość (jakie są mocne i słabe strony mojej osobowości)?
• Jakie wartości życiowe są dla mnie ważne?
• Jakie są moje życiowe cele i w jaki sposób mogę je osiągnąć?
• Jakie posiadam zdolności i umiejętności?
• Jakie czynności są dla mnie przyjemne, a co sprawia mi trudność lub powoduje znudzenie i zniecierpliwienie?
• Czy podoba mi się praca w dużej firmie? Jeśli tak, to czy chcę zostać jednym z przełożonych, czy raczej – pracować na innym stanowisku, niewymagającym podejmowania kluczowych decyzji? Czy wolę mieć własne przedsiębiorstwo? Jeżeli tak, to czy chcę je prowadzić samodzielnie, czy – ze wspólnikiem lub wspólnikami?
Odpowiedzi na te pytania pomogą Ci sprecyzować zbiór preferencji zawodowych, które w rezultacie ułatwią wybór właściwego zawodu.
Gdzie i w jaki sposób szukać informacji o zawodach i stanowiskach pracy?
Przy wyborze zawodu niezwykle ważna jest znajomość aktualnych i przyszłych trendów na rynku pracy. W tym celu warto skorzystać z aktualnej wyszukiwarki zawodów, gdzie każdy zawód jest opisany pod względem zadań zawodowych. Jedna z takich wyszukiwarek znajduje się na stronie Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej.
Jakie zatem czynniki decydują o tym, czy będziemy czerpać satysfakcję z wybranego zawodu, wykonywanej pracy?
Jest to kwestia bardzo złożona, warto jednak przynajmniej wymienić najistotniejsze. Są to nasze predyspozycje (osobowość, temperament, talenty) oraz preferencje (zainteresowania, pasje, wartości). Dopasowanie własnych predyspozycji i preferencji do charakteru pracy zwiększa naszą motywację, daje poczucie przyjemności z wykonywanych zadań, dzięki temu dużo szybciej stajemy się specjalistami w tym, co robimy, a to z kolei powoduje, że czujemy się kompetentni i stajemy się ekspertami w swojej profesji. Niedopasowanie, poczucie, że ciągle naginamy się do wymogów - jest źródłem frustracji, chronicznego stresu, zaniżonej samooceny. Bardzo często nie rozumiemy, że to, że mi coś nie wychodzi, nie wynika z tego, iż "nie nadaję się do żadnej pracy", ale że nie nadają się do tej pracy. Warto dodać, że jest to tylko kwestia odkrycia do czego jesteśmy stworzeni, gdyż nie ma osoby, dla której nie można by było znaleźć satysfakcjonującej pracy.
Opracowała: Grażyna Chodkowska, pedagog z 7 - 2 OSiW