Program edukacyjno-profilaktyczny pt. „Karty historii”- z okazji 80. rocznicy wybuchu II Wojny Światowej, zaprojektowany przez Hufiec Pracy 7-28 przy Zespole Szkół nr 27 w Warszawie, rozpoczęło 10.10.2019 r. zwiedzanie Mauzoleum Walki i Męczeństwa w Al. Szucha 25....
Jest to filia Muzeum Więzienia „Pawiak” będącego oddziałem Muzeum Niepodległości i zarazem jednym z najlepiej zachowanych miejsc hitlerowskiej kaźni Polaków w Warszawie. Tu warto nadmienić, że Jan Chrystian Szuch (właśc. Schuch - spolonizowany Niemiec) działał w czasach króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Zaprojektował zachwycające ogrody w Wilanowie, na Mokotowie i w Łazienkach oraz osie architektoniczne w postaci placów gwiaździstych (dzisiejsze place Zbawiciela i Unii Lubelskiej). Jego dzieła są wspaniałe, ale konotacja alei jego imienia jest ponura. W czasie II wojny światowej gmach przy Alei Szucha, przemianowanej na Strasse der Polizei (ul. Policyjna), znalazł się na terenie tzw. dzielnicy niemieckiej. W samym budynku siedzibę miał Urząd Komendanta Policji Bezpieczeństwa i Służby Bezpieczeństwa Dystryktu Warszawskiego. Część zajmowała Tajna Policja Państwowa (Geheime Staatspolizei), czyli osławione Gestapo. Parter i przyziemie lewego skrzydła zamieniono w więzienie śledcze. To tu przywożono więźniów z Pawiaka lub aresztowanych przez gestapo w czasie akcji przeciw polskiemu podziemiu czy w ulicznych łapankach. W areszcie więźniowie czekali na swoją kolej w czterech, pozbawionych okien, celach zbiorowych zwanych tramwajami (nazwa powstała od krzeseł, ustawionych dwoma rzędami wzdłuż ścian) oraz w dziesięciu celach pojedynczych – izolatkach. Stąd prowadzono ich na przesłuchania, którym towarzyszyły wymyślne tortury. Katowani więźniowie nierzadko popełniali samobójstwa. Odbity w słynnej akcji Janek Bytnar ps. „Rudy” zmarł w wyniku obrażeń odniesionych na „Szucha”. Te okrutne przesłuchania przeprowadzano w gabinetach gestapo na górnych piętrach gmachu, czasem w kancelarii dyżurującego gestapowca w podziemiach. Z tego czasu pochodzą licznie zachowane na ścianach i podłogach cel napisy, w tym teksty modlitw i prośby o zawiadomienie rodziny. W lipcu 1946 r. Rada Ministrów podjęła uchwałę o zachowaniu miejsca martyrologii polskiej przy Alei Szucha. 18 kwietnia 1952 r. oficjalnie otwarto Mauzoleum Walki i Męczeństwa 1939-1945. Podczas tworzenia ekspozycji podziemia gmachu zachowano w stanie zbliżonym do pierwotnego, wraz z częścią oryginalnego wyposażenia. Na podstawie zeznań byłych więźniów odtworzono pokój dyżurującego gestapowca, w którym dokonywano doraźnych przesłuchań. W gablocie można obejrzeć m.in. podręczne narzędzia tortur wykorzystywane przez Niemców, a także drewniany kozioł do bicia więźniów. Zwiedzającym towarzyszy 5 etiud filmowych podkreślających grozę tego miejsca, obejrzeć też można multimedialny przekaz składający się z 4 stanowisk prezentacji historycznej. Dzięki tej wycieczce uczestnicy z jeszcze jednej strony poznali okupacyjne losy Polaków, Warszawiaków, co pozwoliło inaczej spojrzeć na teraźniejszość. Przykre wrażenia złagodził fakt, że dziś w gmachu przy Al. Szucha mieści się Ministerstwo Edukacji Narodowej dbające o edukację kolejnych pokoleń polskich dzieci i młodzieży. Na szczęście okropności wojny, to dla nich jedynie jeszcze jedna wystawa muzealna, i niech tak pozostanie już na zawsze. Właśnie w tym duchu podopieczni hufca opuszczali Mauzoleum wynosząc stamtąd wartościową wiedzę oraz wzbogaceni intelektualnie i emocjonalnie.
